Hofje-hoppen in de Jordaan

Hofjes zijn huisjes gebouwd rondom een stille, vreedzame binnenplaats. Amsterdam telt zo'n 25 hofjes; de meeste zijn vrij toegankelijk en de meeste vind je in de Jordaan. Hofjes lijken mijlen ver van het drukke stadsgewoel, toch hoef je alleen maar naar de Jordaan te lopen om een wandeling langs een aantal hofjes te maken.

Wat is een hofje?
De meeste hofjes werden vanaf de zeventiende tot en met de negentiende eeuw gebouwd. Hofjes werden vaak gesticht uit liefdadigheid door rijke burgers en bewoond door behoeftige weduwen of uitgetreden kloosterzusters. Liefdadigheid was soms ver te zoeken omdat de weldoener door het stichten van een hofje hoopte op een beter plaatsje in de hemel.

Waar vind je hofjes?
Hofjes zijn soms moeilijk te vinden omdat de ingang een onopvallende voordeur is. De huizen zijn piepklein en gebouwd rondom een binnenplaats waar zich vaak het gemeenschappelijke toilet, de waterpomp en de plaats om de was te doen bevonden. Tegenwoordig zijn deze binnenplaatsen veranderd in prachtige tuinen.


Ingang Raepenhofje

Wandeling
De redactie van Amsterdam-Nu heeft een wandelroute gemaakt langs enkele mooie hofjes in Amsterdam.

BEGIN: Palmgracht
EINDE: Prinsengracht

Palmgracht 28-38 Raepenhofje 
Het Raepenhofje werd gesticht in 1648 door Pieter Adriaanszoon Raep. De gevelsteen boven de poort stelt een raap voor met de letter P A. In het voorportaal staat te lezen Salig syn de Vreedsame, want sy sullen Godts kinderen genaamt worden. Het hofje werd bewoond door vrouwen die niet alleen geen huur betaalden maar bovendien elk jaar 25 manden turf kregen.

Houd het hofje aan je linkerhand en loop de Palmgracht af. Sla rechtsaf. Je bent nu op de Brouwersgracht. De vierde straat rechts is de Lindengracht.



Lindengracht 147-165 Suykerhofje
Het Suykerhofje werd in 1667 gesticht door Pieter Jansz Suykerhof. Er waren 19 huisjes, een pomp en een bleek. Er woonden hier behoeftige weduwen van 50 jaar en ouder. Niet alleen woonden ze hier gratis, ze kregen ook een bijdrage voor brandstof en voedsel. Ze moesten wel leven volgens de regels van het hofje; ze hadden een verklaring van goed gedrag van de pastoor of kerkelijke instantie nodig en ze moesten hun eigendommen afgeven. Er waren ook regels om hoe laat op te staan, op welke uren te bidden en wanneer bezoek te ontvangen. Overtredingen werden bestrafd.

Loop terug naar de Brouwersgracht, ga rechtsaf en daarna meteen weer rechtsaf, je bent nu op de Prinsengracht.

Prinsengracht 89-113 Starhofje
Starhofje is gesticht door een rijke koopman als dank voor zijn bevrijding uit zijn eigen kluis waarin hij per ongeluk was opgesloten. Op de plaats waar het hofje in 1804 gebouwd werd stond De Star, een van de vele bierbrouwerijen in het negentiende-eeuwse Amsterdam.



Prinsengracht 159-171 Zon's Hofje
Zon's Hofje, ook bekend als De Arcke Noach, werd gesticht in 1765. Hier woonden doopsgezinde vrouwen van vijftig jaar en ouder. Dit was een heel luxe hofje, met huizen van twee verdiepingen. De huisjes op de begane grond hadden een eigen kelder en een eigen toegangsdeur. De huisjes op de eerste verdieping, met droogzolder en turfhok, hadden een gemeenschappelijke opgang. Alle huisjes hadden een bedstee en een stookplaats.



Prinsengracht 855-899 Deutzenhofje
Deutzenhofje werd gesticht in 1694 en bewoond door dienstboden en arme familieleden. Dit hofje is makkelijk te vinden – twee monumentale huizen aan de Prinsengracht met in het midden een poort als ingang. De huisjes bestaan uit een kamer, een zolder en een kelder. Behalve gratis onderdak kregen de bewoners ook elk jaar veertig manden turf, twee kazen en twintig pond boter, rijst en kaarsen.



Volgend artikel: Hofjes en binnentuinen in Amsterdam
Vorig artikel: Vondelpark het mooiste en bekendste park in Amsterdam. 

Reageer op dit artikel

Mail de redactie

Deel dit artikel!