De Porceleyne Fles en Delfts Blauw

Overal in Amsterdam en in heel Nederland kun je Delfts Blauw kopen met prijzen die variëren van € 2,- tot € 20.000.-. Maar hoe weet je nou of het echt Delfts Blauw is of namaak? Heel simpel! Breng een bezoekje aan De Koninklijke Porceleyne Fles in Delft. Hier wordt alles tot in de puntjes uitgelegd en bovendien zie je hoe Delfts Blauw gemaakt wordt. De prijs toont ook of je echt of namaak koopt - Delfts Blauw is niet goedkoop!

De verschillende stadia in de productie van Delfts Blauw

Een bezoekje aan De Porceleyne Fles in Delft geeft je een indruk hoe Delfts aardewerk wordt geproduceerd. Ieder voorwerp of het nu een eenvoudige wandtegel of een ingewikkelde Chinese-stijl vaas is, wordt zorgvuldig met de hand gemaakt en met precisie handbeschilderd. Tijdens je bezoek volg je de verschillende stadia in de productie van Delfts Blauw.

Tip van Amsterdam-Nu: Boek een Delfts Blauw fabriek & museum. Rondleiding met audiogids door het Koninklijk Museum Delft. Je ziet hoe het aardewerk met de hand wordt beschilderd en je bewondert een afbeelding van de Nachtwacht in gemaakt van Delftsblauwe tegels.

Klik hier en boek de Delfs Blauw fabriek en museum

Handbeschilderd
Delfts Blauw begint als een dikke kleimassa. Op een pottenbakkerschijf worden borden en platte schalen gedraaid. Andere vormen zoals vazen, kannen, klompjes en huisjes worden in gipsvormen gegoten. Het voorwerp wordt vervolgens op zeer hoge temperatuur gebakken. De klei is nu wit en hard en wordt 'biscuit' genoemd. Met behulp van een sjabloon dat ingewreven wordt met houtskoolpoeder komt er een vage afbeelding op het voorwerp. De schilder heeft bovendien een afgewerkt stuk voor zich als voorbeeld. Met uiterste precisie schildert hij het patroon met een zwarte kobaltoxide. Vergissingen herstellen kan niet omdat bisquit poreus is en de verf onmiddellijk in de poriën trekt. Na beschildering wordt het kunstwerk geglazuurd en opnieuw gebakken. Door een chemisch proces verandert de zwarte verf in sprankelend Delfts Blauw.

Handbeschilderen van Delfts Blauw in plateelbakkerij de Porceleyne Fles in Delft

Ming porselein
Het is geen toeval dat Delfts aardewerk moeilijk te onderscheiden is van Ming porselein. In de zeventiende eeuw transporteerde de Vereenigde Oostindische Compagnie Ming porselein naar Nederland. Er onstond een ware rage; iedereen wilde pronken met dit prachtige wit-blauw Chinees porselein maar voor velen was dit te kostbaar. Nederlandse pottenbakkers speelden daar handig op in en deden toen precies wat de Chinezen nu doen: namaken. Bijna iedereen kon zich toen Ming in de vorm van Delfts Blauw veroorloven: chic en betaalbaar.

Echt of nep?
Vanuit de verte is het nauwelijks te zien of je te doen hebt met Delfts Blauw of met Ming. Wanneer je dichterbij komt is er een duidelijk verschil. Delfts aardewerk is veel dikker dan het ragfijne Chinese porselein dat zo dun is dat het lijkt alsof je er doorheen kunt kijken. Dit komt omdat de klei die de Chinezen gebruiken van geheel andere kwaliteit is dan de Nederlandse aardewerkklei. De Nederlanders waren vindingrijk en vonden een manier om hun porselein er net zo mooi uit te laten zien als het Chinese. Ze bakten de voorwerpen eerst en pas daarna brachten zij de decoraties en het glazuur aan. Dan nog een keer in de oven en voilà; prachtig nep Chinees porselein, maar echt Delfts Blauw.

Adres
Royal Delft, De Porceleyne Fles
Rotterdamseweg 196
Delft

Openingstijden
Dagelijks van 09.00-17.30 uur

Lees verder:
Delfts blauw: typisch Nederlands of toch niet?

foto's Marianne Crone