Vergeet me niet

Locatie: Rijksmuseum, Amsterdam

Machtige keizers, flamboyante aristocraten en welgestelde burgers. Steeds meer mensen lieten zich in de vijftiende en zestiende eeuw vereeuwigen. De tentoonstelling 'Vergeet me niet' in het Rijksmuseum in Amsterdam gaat over ambities, verlangen en verlies. Over hoe mensen herinnerd willen worden. Niet eerder kwamen er zoveel renaissanceportretten in Nederland bijeen. Ruim honderd internationale topstukken van beroemde kunstenaars als Holbein, Dürer, Memling, Veronese en Titiaan zijn dit najaar te bewonderen in de tentoonstelling in het Rijksmuseum. 



De wens om te herinneren en zelf herinnerd te worden is een heel oude en menselijke behoefte. Al vanaf de oudheid maakte men daarom portretten en in het huidige straatbeeld is de selfie niet meer weg te denken. Ergens daar tussenin, rond 1500, begon de eerste echte bloei van het portret in Europa. Evenals nu, wilden de geportretteerden toen zichzelf zo gunstig mogelijk laten neerzetten. Ieder onderdeel van de compositie werd geregisseerd; gezichtsuitdrukking, symboliek, houding, achtergrond en kleding.

Waar voor de een schoonheid het belangrijkste was, wilde de ander gezag uitstralen. Zo onderstreept Karel V zijn macht door zich te laten vereeuwigen als Romeinse keizer. De tentoonstelling Vergeet me niet belicht hoe de mensen wilden overkomen aan de hand van thema's als schoonheid, gezag, ambitie, liefde, familie, kennis en geloof. Hoe zou jij herinnerd willen worden?



Eén van de hoogtepunten van de tentoonstelling is Portret van een jonge vrouw (ca. 1470) van Petrus Christus dat voor het eerst in bijna dertig jaar door de Gemäldegalerie in Berlijn aan een museum wordt uitgeleend. Andere werken komen onder meer uit het Kunstmuseum in Bazel, de National Gallery in Londen, het Museo del Prado in Madrid en de National Gallery of Art in Washington. 

Andere topstukken op de tentoonstelling in Amsterdam:
- Het Museo Civico d'Arte Antica, Palazzo Madama in Turijn leent Antonello da Messina's Portret van een man uit 1476.
- Het grafmonument van Isabella van Bourbon (Jan Borman II en Renier van Thienen, 1475-76) uit de Onze-Lieve-Vrouwenkerk in Antwerpen wordt herenigd met de tien bijbehorende Pleurants uit het Rijksmuseum (bruikleen gemeente Amsterdam).
- Van Albrecht Dürer komen Portret van een Afrikaanse man (1508) uit de Albertina in Wenen en Portret van een jonge vrouw met los haar in gebed (1497) uit het Städel Museum in Frankfurt. 
- Het Kunstmuseum in Bazel geeft verschillende werken in bruikleen, waaronder Portretten van Jakob Meyer zum Hasen en zijn vrouw Dorothea Kannengiesser van Hans Holbein II (1516).
- Uit de National Gallery of Art in Washington komt Jan Gossarts Portret van Jan Jacobsz Snoeck (ca. 1530) en het portret van Ranuccio Farnese door Titiaan 1541-1542.



Vergeet me niet
1 oktober 2021 tot en met 16 januari 2022
Philipsvleugel Rijksmuseum Amsterdam